Zoals we al eerder beschreven, kunnen slachtoffers op verschillende manieren reageren als ze teveel stress ervaren. Robin kan heel stil worden, waarbij u het gevoel heeft dat wat u zegt niet meer overkomt. Robin kan ook erg emotioneel zijn, waardoor er eigenlijk geen gesprek meer mogelijk is. Tenslotte kan Robin boos zijn. Ook dan is er eigenlijk geen gesprek mogelijk.
Hieronder geven we een paar tips om hiermee om te gaan.
Stil
- Stel een open vraag en wacht even.
- Als dit niet werkt, kun u één gesloten vraag stellen. Dat is soms makkelijker te beantwoorden.
- Non-verbale aanmoediging zoals knikken of hummen.
- Herhaal een enkel woord. Bijvoorbeeld: Robin zegt: ‘Ik heb ook nachtmerries.’ U kunt dan zeggen: ‘Nachtmerries?’
- Laat stiltes vallen.
- Benoem het gedrag: ‘Ik zie dat je er stil van bent.’
- Even bewegen, om bijvoorbeeld koffie te halen, kan ook goed werken.
Emotioneel
- Benoem het gedrag: ‘Ik zie dat het je raakt.’
- Laat stiltes vallen en geef het slachtoffer ruimte. Knikken kan genoeg zijn.
- U kunt eventueel benoemen dat dit een normale reactie is na een abnormale gebeurtenis.
- Bespreek of er extra hulp nodig is.
Boos
Er zijn twee soorten boosheid die een andere reactie nodig hebben.
Frustratieboosheid komt het meest voor. Robin is oprecht boos en verdrietig om wat er gebeurd is. Dit kan best heftig overkomen vanwege de felheid waarmee de boosheid geuit wordt.
- De ‘ballon moet leeglopen’ voordat u een inhoudelijk gesprek kunt voeren.
- Benoem het gedrag: ‘Ik zie dat je boos bent.’
- Papegaaien: herhaal woorden die de ander gebruikt.
Instrumentele boosheid komt minder vaak voor. De boosheid wordt ingezet als een instrument. De emotie is meestal gespeeld en er zit een eis in: jij moet dit nu voor mij regelen.
- Als u het gevoel van boosheid benoemt, zal deze alleen maar toenemen: Robin bereikt daarmee namelijk het doel niet.
- Benoem dat u het gedrag van de ander dwingend vindt en dat u dat vervelend vindt.
Hoe houd u ze uit elkaar?
Vaak herkent u instrumentele boosheid wel, omdat er een dwingende ondertoon in zit. Als u het niet zeker weet, kunt u het gevoel van boosheid benoemen. Bij frustratieboosheid zal de ballon dan leeglopen en neemt de boosheid af. Bij instrumentele boosheid zal de boosheid juist toenemen.